Een Internationale Gebeurtenis op letterkundig gebied.
én Augustus was in de letterkundige wereld
een belangrijke datum. Op dien dag n.1. verscheen in niet minder dan 12 talen
tegelijk (de Hollansche Vert. bij A. W. Sijthoff’s Uitg. Mij. te Leiden) het laatste
artikelen en verhalen van zijn hand het licht. Toen
echter Zijn beschermer Rosetti stierf, verhuisde hij
spoedig daarop naar het eiiand Wight, waai in
1883 zijn eerste roman „The Shadow of a crime”
uitkwam. Hoewel dit boek zijn aanleg reeds deed zien,
hij de verschillende wijzen van beoordeelen van de 19e
eeuw behandelde in hei werkje „Cobwebs of Cnticism”
Uit erkentelijkheid tegenover Rosetti, gaf hij de biografische schets „Recollections of Rosetti”, terwijl zijn
ethnografisch werkje „The little Manse nation”, dat
werk van den giooten Engelschen schrijver Hall Caine,
„The woman Thou gavest me”.
Dat een werk in 12 talen tegelijk verschijnt is zeker
wel een feit van buitengewone beteekenis, en het geeft
een afdoend bewijs voor de belangrijkheid van het werk.
Hall Caine behandelt in dit boek dan ook een van de
belangrijkste kwesties van heden, n.1. het groote vraagstuk van het Huwelijk en de Echtscheiding. Na een
behaalde hij daarmede toch slechts een zeer matig
succes. Drie jaar later gaf hij „A Son of Hagar” dat
al een betere ontvangst te beurt viel. Het eerste werk
van eenige beteekenis was echter „The Deemster”,
dat hij in 1888 voor ’t tooneel bewerkte, en dat door
Wilson Barrett, op de planken gebracht werd onder
den titel „Ben-Mij-Chree”.
Nu was zijn naam gemaakt en het gold slechts om
zijn ontstaan te danken had aan een aantal voorlezingen gehouden in de „Royal Institution”, van weinig
beteekenis was.
Zijn drama „Mahomet” mocht door een protest dei
Indische Mohammedanen niet worden opgevoerd; met
zijn „The Prcdigal Son” oogstte hij echter weer een
enorm succes in, evenals met zijn „The White Prophet”,
dat in 1911 verscheen en dat zijn laatste belangrijke
voorafgaande studie van ongeveer
twee jaar over dit onderwerp, heeft
hij zijn bevinding neergelegd in dit
werk. Hij geeft daartoe de ware
geschiedenis van het intieme leven
van een vrouw, en behandelt achtereenvolgens: haar meisjesjaren, haar
huwelijk, de wittebroodsweken, haar
moederworden, haar geluk en ongeluk. Deze perioden zijn alle op
boeiende wijze en met groot talent
beschreven, en hij geeft in dit boek
het bewijs, dat hij het meest samengestelde karakter, dat van een vrouw,
prachtig weet te ontleden en weer
te geven.
De uitkomsten die hij door zijn
studie heeft verkregen zijn zeer belangrijk, en hij opent in dit boek een
heel nieuw gezichtsveld op deze
groote, kwestie.
Hierbij geven wij een zeer
zeldzaam portret van Hall Caine,
en zullen, nu zijn naam op ieders
lippen zweeft, een en ander van
dezen, ongetwijfeld veel talent bezittenden schrijver, mededeelen. Hij
werd geboren op 14 Mei 1853 in
het stadje Runcorn. Zijn jongelingsjaren bracht hij door op het eiland
Man, vanwaai hij later verhuisde
naar Liverpool, waar hij bij een
architect in de leer ging. Daardoor
was hij op den dag niet in de gelegenheid om zijn letterkundige
studies voort te zetten, en moest
hij hoofdzakelijk ’s avonds studeeren
en zijn bijdragen gereed maken
voorde verschillende bladen, waaraan
hij medewerker was. Hij deed dit
echter met zooveel ijver en succes
dat hij zich al spoedig in de stad
zijner inwoning eenigen naam als
letterkundige gemaakt had.
Vooral van Shakespeare, zijn
afgod, had hij een bijzondere
studie gemaakt en de gemeenteraad
van Liverpool noodigde hem uit
eenige voorlezingen te houden over
dezen schrijver. Hij hield deze „Hall Caine”
werk was voor de „The woman
Thou gavest me.”
In al zijn werken heeft Hall
Caine het bewijs geleverd te
kunnen doordringen in de meest
samengstelde menschelijke karakters, en deze haarfijn te kunnen
ontleden en weergeven. Zijn karakterstudies getuigen dan ook alle
van een buitengewone gave op dit
gebied. Alle personen, die in zijn
werken voorkomen zijn werkelijk
menschen van vleesch en bloed, en
niet enkel belichaamde gedachten.
Wel schroomt hij niet, hun
hartstochten en gebreken, waar hij
dit noodig oordeelt, in een hel
licht te plaatsen, waardoor bij sommige personen hun hatm of liefhebben bijna bovennatuurlijk wordt.
Maar hun innerlijk wezen blijft
altijd menschelijk, en dat maakt
hen zoo bijzonder boeiend, en
maakt tevens, dat bet ons geen
moeite kost, met hen mede te leven,
omdat toch altijd het algemeenmenschelijke op den voorgrond
treedt, en heel hun handelwijze
verklaart.
In het weergeven van toestanden
of gebeurtenissen toont hij zich
eveneens een meester. Wanneer hij
een sombere of treurige gebeurtenis gaat weergeven dan klinken
zijn woorden zwaar en dof; beschrijft hij daarentegen een feest
of andere vroolijke gelegenheid dan
zijn z’n woorden luchtig en helder.
Daardoor weet hij direct bij zijn
lezers de stemming te verwekken
waarin hij hen brengen wil.
Zijn natuurschilderingen zijn eveneens machtig en grootsch, en verreweg in de meeste gevallen heeft
Hall Caine uit eigen beschouwing
geput, en de in drukken voor zijn
natuurbeschrijvingen hoofdzakelijk
opgedaan in Ijsland, Marokko,
Noorwegen, Gallicië, Rusland en
Italië.
voorlezingen in 1874, dus toen hij 21 jaar oud was,
en iedereen prees het helder inzicht en diep indringen
in de kunst van dezen grooten maar ook moeielijken
schrijver. Voor Hall Caine waren deze avonden een
waar succes; door den lof, die hem ten deel viel, zag
hij zijn moeite en inspanning beloond.
Het bleek echter al spoedig, dat Liverpool voor den
jongen letterkundige niet de aangewezen plaats was om
\ooruit te komen. Hij moest daarvoor in een grootere
stad zijn, waar hij eerder in de gelegenheid zou zijn,
vast medewerker te worden aan groote tijdschriften. Op
aanraden van zijn vriend, Dante Gabriel Rosetti, verliet hij dan ook Liverpool, en vestigde zich te Londen,
waar hij o.a. medewerker werd aan den „Liverpool
Mercury”, het Athenaeum”, en de „Academy”
In deze tijdschriften zagen verscheidene belangrijke
hem te behouden, en dit deed bij op schitterende wijze,
want elk boek dat na dien tijd verscheen, overtrof het
vorige. Zoo schreef hij o. a. nog „The Bondman. A
new Saga” (1890). In dit boek behandelt hij een
episode uit den opstand der bewoners van Ijsland in
het begin van de negentiende Eeuw. Verder „The
Scape goat”, waarin hij op roerende wijze het lijden
en de verdrukking der Joden in Marokko schildert.
Het grootste succes behaalde hij echter met zijn „The
Manxman, „The Christian” (1897) en „The eternal
city” (1901). Deze laatste drie werken werden ook
gedramatiseerd en beleefden verscheidene opvoeringen.
Vooral in „The eternal City”, kwam zijn talent op
schitterende wijze tot uiting.
In 1882 verscheen nog een door hem verzamelde
bundel gedichten, „Sonnets of Three centuries”, terwijl
„The woman Thou gavest me” is het laatste werk
van hem, dat rechtstreeks zal kunnen verschijnen, want
hij heeft alle werk dat hij in roman- of novellevorm
in de volgende vijf jaar zal schrijven, verkocht aan
een Uitgever te New-York, die het voor 100.000 dollars
aangekocht heeft ter . opname in zijn tijdschriften.
Op ’t oogenblik woont Hall Caine op zijn landgoed
Greeba Castle op Man.
|